Do dziś nie wiem, co robiłam w Moskwie

Zdrastwojcie, druzja!

Dzisiaj mam dla Was taki sobie o tekścik, napisałam na konkurs literacki, o którym później słuch zaginął. Z resztą mniejsza z tym, co też się z pracą działo, dzisiaj uznałam, że warto dodać jakieś wpisidło, a felieton jeszcze niegotowy. Aaa, nie powiem Wam o czym będzie, zobaczycie XD

Tymczasem zajmijcie się… Tym.

Tematem konkursu było spotkanie z ulubionym bohaterem literackim. Trzeba Wam wiedzieć, że kompletnie nie wiedziałam, kogo wybrać. Na udział w konkursie zdecydowałam się na dwa dni przed deadlinem i na jakieś głębsze przemyślenia na jego temat nie miałam czasu.

Utwór nosi tytuł „Do dziś nie wiem, co robiłam w Moskwie” i jest wariacją na temat „Mistrza i Małgorzaty” Michaiła Bułhakowa.

Zapraszam.

Do dziś nie wiem, co robiłam w Moskwie

  

Nie wiem, ilu ludzi wie, jak to jest nagle i bez ostrzeżenia znaleźć się w kompletnie nieznanym miejscu i przy okazji niemal wpaść pod tramwaj. Potem biec kawałek, rozglądając się zdezorientowanym wzrokiem i spostrzec, że wszystko wokół napisane jest cyrylicą. Do tego miasto wydaje się ogromne i straszne, a ludzie nie zwracają na pojawienie się kogoś nowego na ulicy najmniejszej uwagi. Z drugiej strony podjeżdża kolejny tramwaj i trzeba szybko się ewakuować. Ktoś rzuca coś po rosyjsku zniecierpliwionym tonem.

Pytanie ludzi, co to, do diaska, za miasto byłoby dosyć dziwne. Zdecydowanie mogliby zacząć się dziwnie patrzeć, a nawet uznać mnie za wariatkę. Dlatego właśnie pozostało mi jedno rozwiązanie – wnioskowanie miejsca pobytu po przeczytanych nazwach. Niewiele mogłam zrozumieć. Zwykle zanim zdążyłam przerobić w głowie cyrylicę na normalne litery, mijała dobra minuta. Odpowiedź nadeszła jednak bardzo szybko i z jej zrozumieniem nie miałam najmniejszych problemów. A brzmiała gorzej niż cokolwiek, co mogłam sobie wyobrazić. Moskwa Centrum. Na widok nazwy przystanku autobusowego wybuchłam histerycznym śmiechem,  czując, jak ogarnia mnie dojmujące przerażenie. Moskwa! To są chyba jakieś jaja, a jeśli nie…? Ludzie, Moskwa?! Owszem, wycieczka do Moskwy była jednym z moich skrytych marzeń, ale wycieczka, a nie przeniesienie się tu w zupełnie niemożliwy sposób! Przecież jeszcze pół godziny temu szłam sobie spokojnie przez Tychy i… O co chodzi, do jasnej Anielki?! Rozejrzałam się dookoła siebie i westchnęłam bezsilnie. Znalazłam się na całkiem ładnym, eleganckim placu. Nikt nie zwracał na mnie uwagi, chociaż przez chwilę wydawało mi się, że skoro pojawiłam się tu znikąd to powinien towarzyszyć temu niezły trzask. Dobra, to nie „Harry Potter”! Co ja tu robię? Ze wschodu zawiał zimny, przenikliwy wiatr. Skrzywiłam się i owinęłam się szczelniej płaszczem. Niewiele mi to dało. Płaszczyk z cienkiego sztruksu na złotą, polską jesień nadawał się znakomicie, ale tutaj… Potarłam dłońmi ramiona, przez chwilę wierząc, że to mnie rozgrzeje. Nie rozgrzało, rzecz jasna. Wcisnęłam ręce do kieszeni płaszczyka i usiadłam na pobliskiej ławce, czując pod powiekami znajome pieczenie. Nie rozryczę się, nie rozryczę! Trzeba się jakoś stąd wydostać… Cholera, to nie może dziać się naprawdę!

- Ogarnij się, ogarnij – wymamrotałam sama do siebie, zaciskając powieki. – Co tu robisz, u diabła?!

- Pani wybaczy, pani wierzy w diabła? – usłyszałam nad sobą wysoki, męski głos. Niespecjalnie zdziwiło mnie, że usłyszałam polskie słowa wypowiedziane z bardzo silnym, niemieckim akcentem. Mój mózg zaczął rozpaczliwie wierzyć, że to sen, a we śnie mogłam usłyszeć niemieckobrzmiący polski… Odwróciłam się gwałtownie i zamrugałam szybko, jakbym chciała się upewnić, że to dziwne zjawisko jest prawdziwe. Nieprzeciętnie wysoki, staromodnie ubrany jegomość około czterdziestki wpatrywał się we mnie rozszerzonymi z podekscytowania źrenicami. Miał tęczówki różnych kolorów, co dawało iście przedziwny efekt. Jedną z czarnych brwi miał wyżej niż drugą. W lewej ręce trzymał laskę z rzeźbioną głową pudla, chociaż się nią nie podpierał. Uśmiechnął się niewinnie i wskazał laską miejsce obok mnie. Nie czekał na odpowiedź, tylko usiadł od razu, a ja odsunęłam się dyskretnie. – Proszę o wyrozumiałość dla mojej impertynencji, ale szalenie ciekawią mnie pani poglądy religijne…

- Jestem chrześcijanką – mruknęłam bez przekonania, starając się przypomnieć sobie, co dokładnie oznaczało słowo „impertynencja”. Skoro miałam być dla tego wyrozumiała, to raczej nic dobrego… Nieznajomy niemalże klasnął w dłonie z zachwytem.

- Och, doprawdy? – zawołał entuzjastycznie. – To cudownie, cudownie!

Przyjrzałam mu się podejrzliwie, przekrzywiając lekko głowę. Ciekawe, co w tym cudownego… Lodowaty powiew jeszcze bardziej rozwiał moje i tak już rozczochrane włosy. Zadrżałam z zimna, przytrzymując zmarzniętą dłonią cienki, niebieski szalik. Natomiast na włosy i strój dziwacznego przybysza, ruch powietrza nie miał najmniejszego wpływu. Wszystko pozostało w nienagannym porządku. Zmarszczyłam brwi, przyglądając mu się wnikliwie. Czarna zaczeska na niewielkiej łysinie ani drgnęła, podczas gdy z moich kudłów moskiewski wiatr postanowił zrobić wronie gniazdo.

- Czyli nie neguje pani istnienia diabła? – upewnił się z krzywym uśmiechem na ustach. Różnokolorowe oczy znów zabłysły radośnie, kiedy zaprzeczyłam ruchem głowy. – Jest on tak samo rzeczywisty, jak ja teraz?

Uniosłam brwi, zastanawiając się dłuższą chwilę, co odpowiedzieć. Jestem w Moskwie, a jakiś dziwacznie ubrany polski Niemiec albo niemiecki Polak pyta mnie, czy wierzę w diabła. To się nie dzieje naprawdę, nie dzieje się! Uszczypnęłam się mocno w wierzch dłoni. Ogarnij się, ogarnij! Potrząsnęłam lekko głową, jakbym miała coś we włosach i ponownie spojrzałam na człowieka przed sobą. Wpatrywał się we mnie nie mrugając i czekał cierpliwie na odpowiedź. Miałam coraz mocniejsze wrażenie, że nie jest senną marą, skoro ani myśli znikać…

- Tak samo rzeczywisty – odezwałam się niepewnie. Jego lewe oko, zielone, zapłonęło psychopatycznym podnieceniem. Wzdrygnęłam się mimowolnie. Miałam nadzieję, że tego nie zauważył. Tylko spokojnie… To po prostu wariat, zwykły wariat, zaraz pójdzie sobie pytać o to wszystko kogoś innego, a ja zastanowię się wtedy, co robić dalej…

- Cudownie, cudownie – powtórzył z przekonaniem i poklepał mnie po ramieniu niczym nauczyciel zadowolony z postępów swojego ucznia – A czy boi się go pani? Czy diabeł panią przeraża?

Przełknęłam ślinę. Czasami czułam, że absolutnie i pod żadnym pozorem nie powinno mnie gdzieś być. I to był właśnie jeden z tych momentów. Jednak mimo gwałtownego nawoływania rozumu, żebym uciekała stąd i to natychmiast, ciało odmówiło mi posłuszeństwa.

- Nie, chyba nie – czułam się trochę jak w szkole, kiedy przy przepytywaniu ktoś narzucał mi odpowiedź i podpowiadał jak mógł, a ja i tak nie potrafiłam odnaleźć w mózgu właściwych słów. – Nie przeraża mnie…

Spojrzał na mnie tak, że wiedziałam już, że nie to chciał usłyszeć. Starałam się, żeby nie widział, jak odsuwam się od niego jeszcze kilka centymetrów. Czułam, że serce wali mi jak oszalałe, nie chciałam, żeby to usłyszał. Zmarszczył lekko brwi i mrugnął tylko prawym okiem, czarnym, tym, w którym nie było widać obłędu. Zielone zlustrowało mnie badawczo i również na ułamek sekundy skryło się pod powieką.

- Dlaczego nie przeraża? – zapytał poważnie i jakby podejrzliwie. – Zupełnie nie budzi w pani lęku?

Nie odpowiedziałam, a w jego zielonym oku zabłysnął figlarny ognik.

- A może pani kłamie? – rzucił zaczepnie. Przygryzłam dolną wargę i zerknęłam na wariata. Nie diabeł mnie przerażał, ale on właśnie. Zaraz pewnie wyciągnie skądś nóż albo siekierę i po mnie! Powinnam stąd natychmiast uciekać, natychmiast!

- No dobrze, może trochę się boję, ale… - odezwałam się, zamiast wiać stamtąd gdzie pieprz rośnie. Nie dał mi skończyć. Klasnął z zadowoleniem w dłonie i zaśmiał się maniakalnie.

- Wiedziałem, wiedziałem! – zawołał, wciąż zanosząc się śmiechem, a mnie zrobiło się jeszcze bardziej zimno i niewiele miało to wspólnego z temperaturą powietrza. Zamknął na chwilę oczy, odchylając głowę w tył. Jego chudą sylwetką wstrząsnął spazmatyczny atak wesołości.

- Pan się dobrze czuje? – spytałam, marnując tym samym doskonałą chwilę, żeby po prostu stamtąd prysnąć. Zacisnęłam dłonie w pięści, wściekła na siebie za swoją własną głupotę. Wariat spojrzał na mnie, poważniejąc momentalnie.

- Dziękuję, czuję się znakomicie – odparł z serdecznym uśmiechem. Zerknął na staromodny zegarek, który miał na ręce i westchnął z zatroskaniem. – Nie sądzi pani, że robi się późno? – zagadnął tonem w najniklejszy sposób niezdradzającym jego szaleństwa. – Mam do załatwienia jeszcze kilka spraw, ale tak się złożyło, że zabłądziłem w tym wspaniałym mieście.

Oblizałam wargi i przyjrzałam mu się wnikliwie. Oprócz tego, że sam w sobie wyglądał dość dziwnie, po obłędzie nie został żaden ślad. Teraz wyglądał bardziej na zabłąkanego podróżnika niż niebezpiecznego psychopatę.

- Tak naprawdę to szukam Domu Gribojedowa. Mam sprawę do pewnego literata - powiedział po chwili, spoglądając na mnie pytająco. Nienawidziłam tego. Nawet we własnym mieście nie zawsze potrafiłam odpowiedzieć, kiedy pytano mnie o drogę, a co dopiero tutaj!

- Nie jestem stąd – odparłam natychmiast. Uniósł brwi.

- A skąd, jeśli wolno mi zapytać?

- Z Polski. A… a pan?

Uśmiechnął się do mnie krzywo.

- Ja? Och, stąd i z owąd, ciężko powiedzieć – odrzekł beztrosko, machając lekceważąco ręką. – Więc gdzie znajdę tego literata? – wrócił do tematu.

- Jakiego? – zapytałam całkowicie bez sensu, bo i tak nie mogłam za bardzo wskazać mu miejsca pobytu jakiegoś moskiewskiego pisarza.

- Hmm… - zamyślił się nieznajomy i potarł dłonią łysiejącą z wolna głowę. – Ta moja pamięć do nazwisk… Zaraz… Bułhakow. Michaił Bułhakow!

Zatkało mnie. A konkretnie przypomniałam sobie, że mam do czynienia z kimś niespełna rozumu.

- Przykro mi, ale… - zawahałam się. – Bułhakow nie żyje od siedemdziesięciu dwóch lat.

Mój rozmówca zamrugał szybko i przekrzywił z zainteresowaniem głowę.

- Naprawdę? To szalenie ciekawe! – zawołał w końcu i uśmiechnął się szeroko. – Niech mi pani o tym opowie!

Mogłabym przysiąc, że naprawdę chciałam wstać i uciec stąd dokądkolwiek, byle dalej od tego dziwaka, ale coś trzymało mnie na miejscu. Przygryzłam dolną wargę, bezwiednie skubiąc skórki przy paznokciach.

- Nie bardzo rozumiem – przyznałam nieśmiało. – O czym mam panu opowiedzieć?

- Och, o naszym przyjacielu Bułhakowie, rzecz jasna! – odparł natychmiast wariat  i gestem zachęcił mnie do rozpoczęcia opowieści.

- Yyy… - zająknęłam się, zastanawiając się, co właściwie mam powiedzieć. Spojrzałam w jego błyszczące niezdrową ciekawością, różnokolorowe oczy, gorączkowo szukając w myślach informacji o Bułhakowie. No dalej, było na polskim! Uczyłam się tego do matury, przecież... – On… zmarł w Moskwie w 1940, w marcu chyba, albo na koniec lutego, nie pamiętam dokładnie.

Nieznajomy nijak tego nie skomentował, czekał na ciąg dalszy.

- Do końca życia dokańczał „Mistrza i Małgorzatę” – dodałam szybko. Zapamiętałam ten fakt z lekcji polskiego, kiedy omawialiśmy tę książkę. Polonistka powiedziała wtedy, że biografia Bułhakowa była podobna do historii Mistrza. Poniekąd włożył w tę książkę siebie, jako jednego z bohaterów… Co ona wtedy jeszcze mówiła? A no tak! Powiedziała, że szatan w tej powieści jest postacią tragiczną, z czym absolutnie i w żadnym wypadku nie mogłabym się zgodzić.  Spojrzałam jeszcze raz na rozmówcę i tylko cudem powstrzymałam się, żeby nie odskoczyć z krzykiem. – Woland…?

Zanim zdążyłam pomyśleć, jak głupio zabrzmiałam, ubierając spotkanego przypadkowo wariata w rolę postaci literackiej, szatan uśmiechnął się uprzejmie i leniwym ruchem wyjął z wewnętrznej kieszeni marynarki niewielką wizytówkę. Na czarnym, tekturowym prostokącie widniał ułożony ze srebrnych liter napis: „PROFESOR WOLAND, specjalista w dziedzinie czarnej magii”. Wyciągnął rękę z wizytówką w moją stronę. Cofnęłam się gwałtownie i przeżegnałam się odruchowo. Z twarzy Wolanda spełzł uśmiech, teraz skrzywił się paskudnie i wzdrygnął ledwo dostrzegalnie.

- Czego pan chce od Bułhakowa? – zapytałam napastliwie, zanim zdążyłam ugryźć się w język. Wizytówka dalej tkwiła w jego wyciągniętej dłoni, jakby bardzo chciał mi ją dać. Chwyciłam ją gwałtownie i przyjrzałam się jeszcze raz literom. Nie, to się nie dzieje naprawdę! Szatan opuścił rękę i wpatrywał się we mnie spokojnie. Powtórzyłam pytanie jeszcze agresywniej. Sama nie wiedziałam, dlaczego uparłam się bronić duszy pisarza przed diabłem.

- Literat ów uparcie szarga moje dobre imię – odparł w końcu i uśmiechnął się znowu. Zamrugał różnokolorowymi oczami, w zielonym na powrót błysnęło szaleństwo. Spojrzał na mnie wyczekująco. – Zatem, gdzie go znajdę? – spytał głosem o wiele głębszym i bardziej aksamitnym. Niemiecki akcent znikł zupełnie. W tamtym momencie czułam, że kieruje mną coś innego, niewątpliwie pochodzącego od niego. Kątem oka zauważyłam okropne, czarne kocisko. Wyjęłam z torebki egzemplarz „Mistrza i Małgorzaty”, chociaż zupełnie nie miałam pojęcia, skąd się tam wziął. Kot, zapewne Behemot, wziął książkę z moich rąk i podał z namaszczeniem Wolandowi.

- Proszę, messer – wymruczał służalczo.

- Tutaj… Tutaj na pewno pan go znajdzie – odezwałam się nieswoim głosem. – Messer. – Dodałam z wahaniem. Woland uśmiechnął się szeroko i skinął z uznaniem głową. A potem zniknął, zarówno on, kocur i Moskwa. Stałam jak wryta w Tychach koło Rossmana, zwrócona w stronę bloku  przyjaciółki, do której właśnie szłam. Zerknęłam na telefon. Według zegarka na wyświetlaczu, dwadzieścia minut temu, dokładnie o szesnastej pięć wyszłam z własnego domu. Jakbym nigdy nie znalazła się w Moskwie i nie spotkała Wolanda! Jedyne co po nim zostało to czarna wizytówka ze srebrnymi napisami. Przyjrzałam jej się dokładnie i schowałam powoli do portfela. Śniło mi się, śniło…

Czasami wyjmuję jego wizytówkę i przyglądam się srebrnym literom. Z mojej półki z książkami bezpowrotnie zniknęła powieść Bułhakowa. Szukałam jej przez parę dni, potem dałam sobie spokój. Jej zniknięcie musiało mieć coś wspólnego z tym, że dokładnie identyczny egzemplarz dałam Wolandowi. Z biblioteki wolę powieści nie wypożyczać. Nie sądzę, żebyśmy mogli z Wolandem zostać dobrymi znajomymi… Zawsze chowam wizytówkę w to samo miejsce, tak, żeby napis „PROFESOR WOLAND” był widoczny. Mam ją tam, gdzie inne dziewczyny trzymają zdjęcia ukochanych, widać ją zaraz po otwarciu portfela. Przyglądam się jej, starając się zrozumieć tamto wydarzenie. I nie rozumiem. Do dziś nie wiem, co robiłam w Moskwie.